تعیین حریم کمی رودخانه‌ها بر اساس مدل DLSRS با برآورد منطقه‌ای دبی سیلاب 25 ساله در سطح محدوده‌های مطالعاتی استان ایلام
روش معمول جهت تعیین حد بستر و حریم رودخانه‌ها انجام عملیات نقشه برداری با مقیاس مناسب از محل جهت برداشت توپوگرافی کامل بستر و حاشیه رودخانه با عرض باند کافی و انجام مطالعات کامل هواشناسی و هیدرولوژی جهت تعیین سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله در محل مورد نظر می باشد. انجام این مراحل علاوه بر صرف زمان زیاد، نیازمند تخصیص منابع مالی فراوان می باشد و عملا طی این مراحل در موارد مقطعی تعیین حریم رودخانه‌ها که به طور معمول از طرف اشخاص حقیقی و حقوقی از شرکت‌های آب منطقه‌ای درخواست می‌شود غیر قابل توجیه می‌باشد. در این گونه موارد تعیین حریم با بازدید از محل و اعمال سلایق شخصی و به صورت تقریبی با رعایت محدوده 1 تا 20 متر انجام می‌گردد. شرکت مدیریت منابع آب ایران در سال 1389 با انتشار دستورالعمل تعیین حریم کمی رودخانه‌ها، یک مدل مفهومی(به نام DLSRS) را جهت تعیین حریم کمی با استفاده از 5 شاخص معرفی نمود. مشکل اصلی در استفاده از این دستورالعمل لزوم تعیین دبی با دوره بازگشت 25 ساله می باشد که مهمترین شاخص مدل با بیشترین وزن می‌باشد. در این مقاله با تعیین ضرایب منطقه‌ای روش‌های برآورد سیلاب برای حالت 25 ساله در محل ایستگاه‌های هیدرومتری استان ایلام و تعمیم آنها به کل سطح استان با استفاده از روش عکس مجذور فاصله، زمینه‌ای فراهم شده که میزان دبی 25 ساله هر آبراهه در سطح استان فقط با داشتن موقعیت مکانی و سطح حوضه آبریز آن براحتی قابل محاسبه باشد. سایر شاخص‌های مدل DLSRS، با استفاده از نقشه‌های 25000/1، بازدید محلی و تعیین تقریبی هندسه مقطع عبور جریان قابل تعیین می‌باشند. در نهایت پارامترهای مدل و روش تعیین دبی ذکر شده به صورت یکپارچه در یک برنامه کامپیوتری گردآوری شده و نتایج خروجی به راحتی از این برنامه قابل دریافت می‌باشند. عملیات صحت سنجی و تحلیل حساسیت این روش و برنامه مرتبط با آن دقت آنرا در رسیدن به جواب نشان می‌دهد.
گروه: آب های سطحی
